bamboehagen bamboekwekerij Kimmei Valkenswaard

Bamboehagen

Bamboe als haag of afscheiding
Stel: de buurman heeft een nieuwe garage met een gele muur van 3 meter hoog gebouwd en u kiest voor bamboe om deze aan het zicht te onttrekken. In zo'n situatie kan men het beste een keuze maken uit enkele niet woekerende soorten Fargesia. Maar als er op het dak van dezelfde garage ook nog een enorm balkon komt waar de familie van diezelfde buurman zich regelmatig installeert dan kan men alleen kiezen voor hogere bamboe. Hiervoor zijn een aantal soorten Phyllostachys, Semiarundinaria en Pseudosasa te gebruiken. Deze bamboes kunnen snel 5 meter of hoger worden en ze zijn dicht bebladerd. Zo'n aanplant zorgt ervoor dat u zomer en winter niets meer van de garage en de buurman hoeft te zien.

De praktijk
Er zijn veel redenen te bedenken om bamboe in een tuin toe te passen. Bamboe is groen in de winter, ruist in de wind, geeft privacy en een exotische “verre landen“ sfeer. De impulsieve stap om over te gaan tot de aanschaf van bamboe is snel gemaakt. En voor u het weet heeft u of uw hovenier een bamboehaag gecreëerd. Pas daarna komen de vragen: Welke soort bamboe heb ik en past deze wel in mijn tuin, waarom groeit ie zo en wat moet ik doen aan onderhoud? Eigenlijk moeten deze vragen worden gesteld vóór de aanschaf. Dan had u samen met ons de juiste beslissingen betreffende soortkeuze en groeiplaats kunnen nemen.

Belangrijk: Bijna alle variëteiten van de soort Fargesia murieliae zoals ’Bimbo’, ‘Jumbo’, Superjumbo’ en ‘Simba’ hebben wij, ondanks hun indrukwekkende namen, van onze aanbevelingslijst geschrapt. Deze soorten stellen door hun gevoeligheid en vatbaarheid voor ziekten meestal teleur. Een aantal nieuwe Fargesia nitida variëteiten zoals Fargesia nitida 'Black Pearl', 'Pillar, 'Viking' en 'Winterjoy' raden wij alleen aan voor plaatsen met ruimte.
Ook Phyllostachys aurea en Phyllostachys nigra (de zwarte bamboe), passen door hun vorstgevoeligheid niet in onze aanbevelingslijst.

Uw plannen met bamboehagen hebben een grote kans om te slagen wanneer u zich laat adviseren en begeleiden door ons deskundig team. Het aanleggen van tuinen met bamboe en hagen van bamboe is een vak apart en daarom werken wij samen met hoveniers die hierin gespecialiseerd zijn.
U kunt kiezen tussen twee types bamboe: niet woekerende soorten (tussen 1 en 4 meter hoog) en de hogere soorten (tussen 4 tot 8+meter hoog) die zich ondergronds uit kunnen breiden.

Hagen van niet woekerende bamboes.
De niet woekerende bamboes behoren allemaal tot het geslacht Fargesia. Ze zijn goed tot zeer winterhard, aantrekkelijk en gemakkelijk toepasbaar. Fargesia's kunnen geen lange ondergrondse uitlopers maken en zijn daarom nooit een bedreiging voor folievijvers, bestrating of buren. Nieuwe halmen komen steeds dicht bij de oorspronkelijke plant uit de grond zodat de expansie overzichtelijk en zonder verrassingen blijft. Deze bamboes vormen dichte pollen met kleine blaadjes en worden tot ruim 4 meter hoog. In kleinere tuinen met weinig plaats zijn de compact groeiende Fargesia's als wintergroene afscheiding eenvoudig en doeltreffend toe te passen. Sommige soorten kunnen goed in de zon en andere houden meer van halfschaduw tot schaduw. In groter tuinen en parken kunnen ook de losser groeiende typen gebruikt worden.
Fargesia robusta “Campbell”, Fargesia sp. Jiuzhaigou 1 en Fargesia ‘Rufa’ zijn de belangrijkste 3 soorten voor ons klimaat. Deze 3 soorten hebben zich reeds bewezen en zijn daarom ruim vertegenwoordigd op de kwekerij en als volwassen voorbeeld in de showtuin te zien.
De 2 nieuwe soorten Fargesia nitida x murieliae 'Obelisk' en 'Schensbossen' zijn er bij gekomen.
Met deze bamboes kunt u degelijke wintergroene afscheidingen van 1 tot 4 meter hoog maken.
Ons sortiment niet woekerende soorten is het grootste van Europa.

Fargesia robusta 'Campbell'

Fargesia robusta ‘Campbell’ is belangrijkste Fargesia-soort voor het maken van een compacte hogere haag die 3 tot 4 meter hoog kan worden. Dit type met klein glanzend blad is de eerste Fargesia robusta in Europa. En alleen deze variëteit van de inmiddels vormenrijke groep Fargesia robusta heeft de nawinter van maart 2005 met – 21 C in noord Nederland en Duitsland redelijk overleefd. Ook is dit de meest compacte en meest opgaand groeiende vorm. Zo’n 30 jaar geleden heeft Fargesia robusta in China gebloeid. Wanneer we aannemen dat deze informatie waar is en dat deze bamboe uit die bloeiperiode komt dan behoort Fargesia robusta “Campbell” tot de soorten waarvan voorlopig geen nieuwe bloeiperiode te verwachten is

(foto links) Het opgaande silhouet, het kleine glanzende blad, de relatief dikke halmen en de prachtige witte schutbladen aan de nieuwe scheuten maken Fargesia robusta 'Campbell' tot de beste keuze bij het zoeken van een haag die tot 4 meter hoog mag worden. Daarbij gedijt deze soort goed op een zonnige groeiplaats.
(foto rechts) Fargesia robusta 'Campbell' kan ook worden gesnoeid tot een strakke haag, maar men moet rekening houden met het groeipatroon. Wanneer de heg tot bijvoorbeeld 2 ,5 meter is teruggesnoeid zullen de nieuwe scheuten in het groeiseizoen hier weer doorheen groeien en deze kunnen weer een meter hoger zijn dan de heg. Deze moeten weer teruggesnoeid worden tot de gewenste hoogte van 2,5 meter zodat de oorspronkelijke vorm hersteld wordt.

Het blad van Fargesia robusta 'Campbell' rolt niet op zich bij vorst, droogte en zon
.

Fargesia sp. Jiuzhaigou 1 (syn: Fargesia sp. Jiu)

Fargesia sp. Jiuzhaigou 1 (syn: Fargesia sp. Jiu) Veel mensen willen een bamboe die 2 tot 3 meter hoog wordt, fijn blad heeft en compact en opgaand groeit. Daarom is Fargesia sp. Jiuzhaigou 1 op plaatsen met minder ruimte de eerste keuze. Deze bamboe kan zich met behulp van snoei en afbakening zelfs op minder dan 1 meter breedte handhaven maar een ruime meter is beter. Op humusrijke, niet uitdrogende grond verdraagt Fargesia sp. Jiuzhaigou 1 de zon goed. Bij deze kloon kunnen de halmen in de voorjaarszon naar roodachtig en soms naar intens rood verkleuren. In de loop van de zomer gaat deze kleur over naar meer oranjegeel en in de nazomer vormen zich daartussen de nieuwe diepgroene halmen die zich het eerste jaar nauwelijks vertakken. Deze zeer winterharde bamboe kan bij strenge vorst en in het vroege voorjaar de bladeren tot naalden oprollen en wordt daardoor wat transparanter. Maar in april vormen zich weer talrijke frisse nieuwe blaadjes en ontstaat er weer een dichte haag.

De vaak gebruikte benaming 'rode bamboe' (foto links) zorgt soms voor misverstanden, omdat Fargesia sp. Jiuzhaigou 1 niet het hele jaar deze kleur heeft. Bij deze kloon kunnen de halmen in de voorjaarszon naar intens rood verkleuren. In de loop van de zomer gaat deze kleur over naar meer oranjegeel en in de nazomer vormen zich daartussen de nieuwe diepgroene halmen. De voor deze bamboe zo typische roodverkleuring is het sterkst in de zon in de maanden maart, april en mei.
Fargesia sp. Jiuzhaigou 1 ( foto rechts: Kasteeltuinen Arcen) kan ook gesnoeid worden tot een strakke haag, maar men moet rekening houden met het groeipatroon. Wanneer de heg tot bijvoorbeeld 2 meter is teruggesnoeid zullen de nieuwe scheuten in het groeiseizoen hier weer doorheen groeien en deze kunnen weer een meter hoger zijn dan de heg. Deze moeten weer teruggesnoeid worden tot de gewenste hoogte van 2 meter zodat de oorspronkelijke vorm hersteld wordt.

Fargesia ‘Rufa’

Fargesia ‘Rufa’ is een weelderig groeiende bamboe met heldergroene, glanzende bladeren en sierlijke, wat doorhangende takken. Deze soort is in1995 door de kwekerij uit China geïmporteerd en heeft intussen wereldwijd carrière gemaakt. De groeihoogte ligt tussen 2 en 2.5 meter. Fargesia ‘Rufa’ behoort tot de meest winterharde en best wintergroene soorten. Deze bamboe verdraagt goed zon en schaduw en groeit snel uit tot een bredere haag. Houdt zonder snoei rekening met een plantbreedte van 1.5 tot 2 meter. ‘Rufa’ leent zich goed als groepsbeplanting in het openbaar groen maar is ook mooi als solitair. Het is ook de beste bamboesoort om in ruimere kuipen of bakken op een balkon een afscheiding te maken. Het blad rolt zich niet op waardoor deze bamboe ook in de winter mooi en groen blijft.

Fargesia ‘Rufa’ kan ook gesnoeid worden tot een strakke haag, maar men moet rekening houden met het groeipatroon. Wanneer de heg tot bijvoorbeeld 1 meter is teruggesnoeid zullen de nieuwe scheuten in het groeiseizoen hier weer doorheen groeien en deze kunnen weer een meter hoger zijn dan de heg. Deze moeten weer teruggesnoeid worden tot de gewenste hoogte van bijvoorbeeld 1 meter zodat de oorspronkelijke vorm hersteld wordt.

Fargesia nitida x murieliae 'Obelisk'

Fargesia nitida x murieliae 'Obelisk' Foto boven: Deze nog jonge haag kan na een jaar al zo'n 3 meter+ hoog zijn. 'Obelisk' is een nieuwe selectie met sterke, dicht op elkaar staande redelijk opgaand groeiende halmen. Deze hybride heeft alles in zich om uit te groeien tot een sterke haagplant. Snel groeiend en nauwelijks gevoelig voor wolluis. Nieuwe scheuten vertakken zich al in het eerste groei-jaar. Hoogte tot 4 meter+. Strenge vorst en open locaties (niet aan zee!) wordt door deze soort gemakkelijk verdragen en op humusrijke grond, die niet mag uitdrogen, wordt ook de volle zon goed verdragen.

De kleur van het smalle blad van 'Obelisk' (foto boven) is frisgroen. Deze soort is zeker winterhard tot -25°C. Ook de bloei is de eerste 100 jaar niet te verwachten

Fargesia nitida x murieliae 'Schensbossen'

Fargesia nitida x murieliae 'Schensbossen' (foto boven en beneden) Samen met 'Obelisk behoort deze hybride tot de de krachtigst groeiende selecties die ik ken. Het verschil: Bij 'Schensbossen' is het licht-groene blad is wat breder en de halmen staan wat verder uit elkaar. (Vergelijk de 2 foto's hierboven) Ook deze hybride is nauwelijks gevoelig voor aantastingen. Deze zaailing is in het begin van deze eeuw gevonden in Schensbossen door de verzamelaar Herman de Swert . Er is de komende 100 jaar geen bloei te verwachten. Deze variëteit groeit redelijk opgaand. De schutbladen van de nieuwe halmen laten gemakkelijk los waardoor de grijsblauwe kleur zichtbaar wordt. De eindhoogte ligt tussen 4 en 5 meter.
Winterhard tot zeker -25°C.

'Obelisk" en 'Schensbossen' zijn hybriden en zijn ontstaan door kruisingen van 2 verschillende soorten (Fargesia nitida en murieliae) Ze dragen de beste eigenschappen van deze twee in zich. Het zijn beide nieuwe haagbamboes om sterke, stoere en hogere hagen mee te maken. Met wat corretiesnoei is de haag ook goed in vorm te houden. Houdt rekening met een minimale haagbreedte van 1 meter en humusrijke grond. In november wordt een deel van het blad geel en valt af maar het overgebleven blad zorg voor een groene bamboestruik in de winter. Bij strenge vorst kan het blad zich tijdelijk oprollen.

Hagen van hogere bamboes.

Voor hogere hagen adviseren we de meest winterharde,snel groeiende en opgaande soorten van Phyllostachys . Op meer beschutte plaatsen zijn Semiarundinaria en Pseudosasa goede keuzen. Afhankelijk van de soort kan een hoogte van 5 tot 8 en soms 10 meter bereikt worden. Dit formaat bamboes maakt ondergrondse uitlopers en daarom is het gebruik van wortelbegrenzer aan te raden. (zie: Aanleg en Onderhoud) We moeten altijd uitgaan van een minimale haagbreedte van 1 meter. Maar wanneer de maximale hoogte van de soort bereikt moet worden is er meer breedte nodig. Voor de Phyllostachys-soorten is een zonnige of licht beschaduwde, humusrijke standplaats het beste. Semiarundinaria verdraagt ook goed halfschaduw en Pseudosasa groeit nog in diepe schaduw.
Phyllostachys nigra, ook wel zwarte bamboe genoemd, is door zijn doorhangende groeiwijze, beperkte winterhardheid en het minder mooie winterblad geen erg goede haagbamboe maar ieder die een haag met zwarte halmen wil moet wel voor deze soort kiezen.

Phyllostachys aureosulcata

Phyllostachys aureosulcata behoort tot de beste en meest winterharde soorten voor het maken van een hogere haag. De opgaande, olijfgroene halmen voelen wat ruw aan en hebben een gele streep op de platte kant van de halmen. Sommige stengels hebben een opvallende bocht aan de basis. Zonder te veel uitdunnen vormt deze bamboe blikdichte bosschages met blad tot beneden toe. Staat deze bamboe voor een muur of schutting en hoeft de plant alleen boven het zicht af te schermen dan kunnen beneden door uitdunnen en opsnoeien de mooie, groene halmen vrijgemaakt worden. Deze soort kan 5 tot 8 meter hoog worden en is winterhard tot - 23 graden. Phyllostachys aureosulcata is een soort die zonder veel risico toegepast kan worden op open locaties als afscheiding of solitair als een bamboebos. Deze snelgroeiende bamboe heeft alles in huis om een exotische sfeer in de tuin te brengen. Al bij een klein beetje wind zijn de soepele halmen in beweging en is er het geluid van verre oorden.

Phyllostachys aureosulcata 'Aureocaulis'

Phyllostachys aureosulcata 'Aureocaulis' is de variant waarvan de jonge halmen zwavelgeel zijn en bij het ouder worden naar okergeel verkleuren. Dit geel vormt een schitterend kleurcontrast met het diepgroene bamboeloof en met de andere planten in de tuin. In de zomerzon kunnen de halmen een roodachtige waas krijgen maar deze verkleuring verdwijnt weer. De eerste bladeren die zich in het voorjaar vormen hebben witte en crème strepen. De snoei bepaalt de dichtheid. Bij weinig uitdunnen vormt deze bamboe blikdichte bosschages met blad tot beneden toe. Door de plant goed uit te dunnen en op te snoeien komen de mooie halmen vrij. Vergelijk de foto van Phyllostachys aurosulcata met weinig snoei (bovenste foto) en de foto hiernaast. Met een hoogte tussen 5 en 6 meter wordt deze variëteit meestal iets minder hoog dan de andere Phyllostachys aureosulcata typen maar verder zijn de groei-eigenschappen en de winterhardheid (tot min 23 graden)hetzelfde. Bij Phyllostachys aureosulcata en de variëteiten 'Aureocaulis' en 'Spectabilis' worden er al langere tijd soms bloeiende takken gevonden. Dit soort bloei (sporadische bloei) is geen aanleiding voor een totale bloei !

Phyllostachys aureosulcata 'Spectabilis'

Phyllostachys aureosulcata 'Spectabilis' heeft gele halmen met om en om groene strepen op de platte halmkant. De gele kleur is iets minder intensief dan bij de variëteit ‘Aureocaulis’ maar het strepenpatroon op de halmen werkt speels en dat geeft deze variëteit een geheel eigen karakter. De bladeren die zich het eerst in het voorjaar vormen hebben witte en crème strepen. Bij weinig uitdunnen vormt ook deze bamboe blikdichte bosschages met blad tot beneden. Door uitdunnen en opsnoeien komen de mooie gestreepte halmen meer vrij te staan en verkrijgt men, indien gewenst, een wat meer transparante afscheiding. (zie foto) Phyllostachys aureosulcata 'Spectabilis’ groeit vitaal en kan snel tussen 5 en 8 meter hoog worden. Natuurlijk kan men met Phyllostachys aureosulcata 'Aureocaulis' en 'Spectabilis' het zelfde type hagen maken dan met Phyllostachys aureosulcata.

Phyllostachys bissetii

Phyllostachys bissetii (foto) heeft diepgroene halmen. In de zon kunnen deze naar geelgroen verkleuren. Het loof is weelderig en het donkergroene glanzende blad is wat gewelfd. Deze bamboe is zeer winterhard en daarom een betere keuze dan de vorstgevoelige Phyllostachys aurea. (de soort waar helaas veel hoveniers en tuinarchitecten te vaak voor kiezen). De hoogte ligt tussen 5 en 7 meter. Doordat de halmen dicht op elkaar staan is deze soort erg geschikt als compacte dichte haag. Een maal per jaar of per twee jaar moeten de oude en lelijke halmen weggesnoeid worden. Door de dichtere halmstructuur is Phyllostachys bissetii minder geschikt om de halmen door opsnoeien en sterk uitdunnen vrij te maken.
Phyllostachys humilis blijft lager maar is in toepassing en winterhardheid vergelijkbaar met Phyllostachys bissetii. Deze soort heeft smalle, sierlijke bladeren en wordt tussen 4 en 5 meter hoog. De halmen zijn diep groen en sierlijk. Het is een van de vitaalst groeiende soorten die met wortelbegrenzer goed op zijn plaats gehouden moet worden. Het is de beste keuze bamboe voor plaatsen waar Phyllostachys bissetii te hoog wordt en de hoogste Fargesia’s te laag blijven.

Pseudosasa japonica

Pseudosasa japonica (foto) is de bekendste grootbladige hogere soort met dicht op elkaar staande stugge opgaande halmen en sierlijk spits toelopend blad. De hoogte ligt tussen 3 en 5 meter. Deze bamboe is redelijk winterhard maar kan in strenge winters terugvriezen. Het herstel gaat meestal snel. Op beschutte plaatsen in zon en schaduw is dit een goede bamboe voor dichte hagen. In de jaren 80 van de vorige eeuw heeft deze soort een bloeiperiode overleefd en zal daardoor voor de komende jaren bloeiveilig zijn. De kleinere Pseudosasa japonica ’Tsutsumiana’ blijft met een hoogte tussen 2 tot 3 meter wat kleiner en heeft verdikkingen (buikjes) onder aan de halmen en is iets meer winterhard.

Semiarundinaria fastuosa en Semiarundinaria viridis

Semiarundinaria fastuosa is een bamboe met stug opgaande halmen, korte zijtakken en dicht loof. Het groeisilhouet is zuilvormig en de halmen staan dicht op elkaar. Deze soort woekert weinig maar kan soms flinke uitlopers maken en een wortelbegrenzing is daarom nodig. (liefst 70 cm hoog) De decoratieve schutbladen maken de nieuwe scheuten kleurrijk. De halmen kunnen in de zon wat verkleuren naar purper. Deze soort kan tot 8 meter hoog worden en is winterhard tot - 20 graden. Semiarundinaria viridis is iets beter winterhard, heeft diepgroene halmen en kleiner blad en wordt iets minder hoog. (4 tot 6 meter) Voor de rest is de uitstraling en de groeiwijze te vergelijken. Voor zon tot halfschaduw.

Andere keuzes. Uit het grote assortiment van met name Phyllostachys zijn natuurlijk nog veel andere goede keuzes te maken,maar de verkrijgbaarheid daarvan is minder en de lijst wordt te lang. Opgaand, sterk en mooi zijn bijvoorbeeld Phyllostachys decora, Phyllostachys nuda en Phyllostachys rubromarginata